Rak sutka (piersi)

Rak sutka (potocznie: rak piersi) jest jednym z najczęstszych i najgroźniejszych nowotworów złośliwych. W Polsce rejestruje się rocznie około 10.000 nowych zachorowań, z czego tylko 1/3 można leczyć operacyjnie - pozostałe rozpoznania są stawiane zbyt późno.

Występuje najczęściej u kobiet po 45 roku życia i zwiększa się wraz z wiekiem. W okresie klimakterium obserwuje się nieznaczne zmniejszenie zachorowalności. Rak sutka przed 30 r.ż. występuje rzadko. Polska należy do krajów o średnim współczynniku zachorowalności na raka piersi (30/100.000), średnim tempie wzrostu umieralności, złej strukturze zaawansowania klinicznego i związanych z tym złych wyników leczenia.

Różowa wstążeczka - symbol chorych na raka sutka (piersi).

Czynniki ryzyka raka sutka (piersi)

• rasa - biała częściej chorują,
• wiek - ryzyko wzrasta z wiekiem,
• krwawienie miesiączkowe - wczesne pierwsze przed 13 rokiem życia,
• menopauza - późna po 52 roku życia,
• dziedziczność - ryzyko zachorowania wzrasta co najmniej dwukrotnie, jeżeli rak sutka wystąpił u matki, siostry, babki albo ciotki,
• bezdzietność,
• nadwaga, dieta bogata w tłuszcze,
• nadmiernie wysoki wzrost,
• zwyrodnienie torbielowate gruczołu sutkowego - rak sutka występuje dwukrotnie częściej,
• rak macicy i jajników - wtedy rak sutka występuje dwukrotnie częściej,
• rak sutka po stronie przeciwnej,
• stopień cywilizacji - ryzyko zwiększa się, jeśli jest on wyższy,
• promieniowanie jonizujące,
• estrogeny zewnątrzpochodne.

Objawy raka sutka (piersi)

80% objawowych raków sutka są najczęściej wyczuwalne jako guzy. Guz pierwotny u ponad 50% chorych jest umiejscowiony w górno-zewnętrznym kwadrancie sutka.

Częstość występowania raka w czterech kwadrantach sutka podana w procentach.

Guzy podejrzane o raka to guzy:

• twarde,
• o nieregularnych kształtach,
• wtopione w gruczoł,
• niebolesne,
• nowo powstałe,
• u starszych kobiet.

Objawy sugerujące raka sutka, ale występujące rzadko:

• wyciek z brodawki sutkowej,
• wciągnięcie brodawki sutkowej,
• powiększenie węzłów chłonnych.

W zaawansowanym raku sutka występuje:

• stwardnienie, owrzodzenie sutka,
• guzki skórne,
• obrzęk skóry, określane jako skórka pomarańczy,
• obrzęk ramienia,
• bóle spowodowane odległymi przerzutami.

Obecnie wiele niewyczuwalnych palpacyjnie raków sutka (około 15%-25%) jest wykrywalne w skriningu mammograficznym.

Leczenie raka sutka (piersi)

W leczeniu raka sutka (piersi), w zależności od okresu rozwoju choroby, stosuje się różne metody. Podstawową metodą leczenia raka sutka jest leczenie operacyjne raka sutka, które stwarza najlepszą szansę wyzdrowienia. Pozostałe metody takie jak: chemioterapia, radioterapia i leczenie hormonalne służą jako uzupełnienie operacji lub jako leczenie przypadków spóźnionych.

W raku nieoperacyjnym i w przypadku rozsiewu procesu nowotworowego jako samodzielną formę leczenia stosuje się radioterapię megawoltową. Najlepsze rezultaty, wyłączając leczenie operacyjne uzyskuje się właśnie dzięki radioterapii.
Leczenie hormonalne w skojarzeniu z innymi metodami daje dobre efekty.

Jeśli nie można zastosować leczenia zestawionego, to próbuje się uzyskać regresję za pomocą antyestrogenów, usunięcia jajników i następnie nadnerczy.

Chemioterapię stosuje się w różnych schematach w zależności od rodzaju raka, jego rozprzestrzenienia oraz stanu zdrowia pacjenta.

Dziękuję za pomoc w opracowaniu tej strony mojej koleżance lek. Lucynie Reczek.